ازدیاد شیر مادر و نقش تغذیه در کاهش عوارض دوران بارداری
جهت افزایش شیر مادر به غیر از مصرف مایعات چندین راه وجود دارد. مهمترین عامل، خود تداوم در شیردهى است زیرا مکیدن صحیح شیرخوار و در واقع شیردهى صحیح باعث تحریک ترشح و تولید بیشتر شیر مادر مىشود. گاهى اوقات براى مادرانى که کم شیر هستند دارو تجویز مىشود. یکى از این داروها قرص «متوکلوپرامید» هست که مصرف روزى یک قرص کافى مىباشد و دارو باید تحت نظر پزشک و با توجه به شرایط بیمار تجویز شود و بهتر از اینها داروهاى گیاهى موجود در داروخانهها مىباشد. عوامل روحى و روانى نیز در ازدیاد و یا کاهش شیر مادر دخالت دارند بنابراین هر چه مادرى از آسایش روانى و جسمانى بیشتر برخوردار باشد از افزایش شیر و شیردهى مطلوبتر هم برخوردار خواهد بود.
در ازدیاد شیر مادر، مهم ترین نکته آرامش روانی وقدرت اراده مادر است. این مسئله آن قدر مهم است که می تواند باعث قطع ویا افزایش شیر گردد. در هر صورت، تمام مادران شیرده باید بکوشند تا از استرس که باعث ایجاد ناراحتی وتحریک اعصاب می شود، دوری گزینند.
دومین نکته مهم، تغذیه مناسب خصوصا استفاده از مواد غذایی سرشار از ویتامینBاست که باعث افزایش شیر در دوران شیردهی می گردد.
یادتان باشد که دادن شیر به کودک، هم برای مادر و هم برای کودک بسیار مفید است وباعث کاهش ابتلا به سرطان پستان، رحم، تخمدان در مادر و افزایش مقاومت جسم کودک در برابر بیماری ها می شود. از طرفی شیر دادن از بروز افسردگی در مادر و بی خوابی در کودک جلوگیری می کند ودر تقویت رابطه عاطفی مادر و کودک مؤثر است.
نکته جالب این است که کیفیت شیر مادران ثروتمند وبی بضاعت به یک میزان وکاملا با هم برابر است. وشاید خداوند مهربان این گونه در میان نوزادان معصوم عدل خود را اجرا کرده است.
حال باید ببینیم که چگونه می توانیم با استفاده از گیاهان دارویی شیر مادری را که برای کودک کافی نیست، زیاد کنیم.
نکته: یک مادر شیرده روزانه هر قدر شیر بخورد، تقریبا به همان میزان شیر برای تغذیه فرزندش مهیا می شود. بنابر این شیر برای افزایش شیر مادر بهترین غذاست.
دستور اول: رازیانه سرشار از ویتامین های A ، B و C وفسفر است. دم کرده تخم رازیانه به مقدار پانزده گرم در یک لیتر آب را با هر غذا یک فنجان مصرف کنید.
دستور دوم: شلتوک برنج خصوصا برنجی که آفتاب زیاد خورده باشد و یا در نواحی که دارای آفتاب زیاد است به عمل آمده باشد، بدلیل آنکه دارای انواع ویتامینB است در افزایش شیر مادر آثار چشمگیری دارد.
دستور سوم: مقدار یک قاشق قهوه خوری تخم و دانه بادیان را در یک فنجان آب جوش دم وبعد از هر غذا آن را میل کنید.
دیگر گیاهانی که در ازدیاد شیر مادر مؤثرند عبارتند از: سیب زمینی ترشی، بادام، گزنه (دم کرده) لوبیا، باقلا، سنبل ختایی، غازیانی، نشاسته گندم، ترب، جعفری، لیمو، هندوانه، طالبی.
منبع:iranhealers
قطره گیاهی شیر افزا SHIRAFZA
بعضی مصرف این دارو را بدلیل داشتن رازیانه و هورمون زنانه، دارای عوارض بر نوزاد مخصوصا پسر میدانند
اشکال دارویی : قطره 30 میلی لیتری
موارد مصرف : قطره شیر افزا برای افزایش شیر مادر بکار می رود . همچنین باعث برطرف شدن اختلالات گورشی و آرامش طفل می گردد .
اجزاء فرآورده : قطره شیر افزا از عصاره هیدرو الکلی زیر تهیه شده است :
1- دانه رازیانه 50% Foeniculum vulgare
2-دانه زیره سبز 20% Cuminum cyminum
3-دانه شنبلیله 20% Trigonella soenum – graecun
4-اندام هوایی شوید 10% Anethun graveolens
مواد موثره : تریگونلین ، نیکوتینیک اسید و روغن های فرار ( نظیر : آنتول ، فنکون ،کاروون ،پارا – سمن )
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر : مکانیسم دقیق افزایش دهنده شیر این فرآورده شناخته نشده است مطالعات نشان داده است که آنتول موجود در شیر افزا به عنوان آنتاگونیست رقابتی دوپامین عمل می کند ( دوپامین موجب وقفه تذشح پرولاکتین می گردد ) و موجب افزایش ترشح شیر می شود .قطره شیر افزا با داتشن اثرات ضد اسپاسم بر روی عضلات صاف موجب تسهیل خروج گازها از معده شده و در نتیجه سبب برطرف شدن اختلالات گوارشی و آرامش طفل می گردد .
تداخل دارویی : شنبلیله موجود در این فرآورده باعث کاهش قند خون می گردد بنابراین احتمال دارد که با داروهای پایین آورنده قند خون تداخل نماید .
مقدارمصرف : روزانه 3 نوبت ، هر بار 20 تا30 قطره ر یک فنجان آّ سرد با کمی قند بعد از غذا میل شود
عوارض جانبی : با مصرف این فرآورده احتمال بروز واکنشهای آلرژیک وجود دارد .
نکات قابل توصیه: مصرف این دارو می تواند تا هنگام شیردهی نوزاد ادامه یابد .
نقش تغذیه در کاهش عوارض دوران بارداری
بسیاری از ناراحتی ها و عوارض دوران بارداری به این مسئله برمی گردد که شما چه چیزی می خورید و از حالت تهوع تا عوارض جدی نظیر افزایش فشارخون را در برمی گیرد.
حالت تهوع
بعضی از افراد تهوع خفیفی در دوران بارداری دارند و برخی دیگر دچار استفراغ مداوم می شوند. علت آن احتمالاً ناشی از تغییرات عدیده ای است که در بدن فرد رخ می دهد، مانند افزایش میزان برخی هورمون ها.
در صورت بروز این مشکل مادر باید صبور باشد و بداند که این دوران زودگذر است.
چه باید کرد :
– در برنامه غذایی خود از مواد غذایی کم چرب و کم آب مانند پنیر، نان برشته ، مربا ، تخم مرغ پخته شده و سیب زمینی استفاده کنید.
– از خوردن غذاهای سرخ کرده بپرهیزید.
– قبل از بلندشدن از رختخواب مقداری نان خشک یا بیسکوییت مصرف کنید.
– از بوهای مشمئز کننده و نامطبوع دوری نمایید.
– غذاها و نوشیدنی های کاهش دهنده تهوع را بیابید و آنها را مصرف نمایید. حتی اگر این مواد غذایی ، نوشابه های گازدار و چیپس هم باشد ، خوردن آن بهتر از هیچ نخوردن است.
– تهوع و استفراغ موجب کاهش حجم مایعات بدن می گردد. برای جبران آن، به اندازه کافی مایعات بنوشید.
– بیش از حد گرسنه نمانید. بسیاری از خانم ها اگر معده خود را با خوراکی های سبک پُُُُُُُُُر نگه دارند تا حدودی از حالت تهوع جلوگیری می کنند.
سوزش سردل
این عارضه هیچ ارتباطی با قلب شما ندارد ، بلکه مربوط به مری و معده است. این حالت ناخوشایند و ترش کردن ناشی از افزایش اسید معده و برگشت آن به مری است.همچنان که حاملگی پیش می رود، اندازه بچه و حجم رحم افزایش پیدا می کند . با افزایش حجم رحم به معده مادر فشار وارد می شود و باعث رانده شدن اسید معده به مری می گردد.
چه باید کرد :
– بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز نکشید؛ چرا که این کار می تواند ترش کردگی یا سوزش سردل را بدتر کند.
– طوری بخوابید که سر شما بالاتر از تنه قرار گیرد تا برگشت اسید معده کاهش یابد.
– سعی کنید مکرراً غذا ، آن هم غذاهای سبک میل نمایید ، مخصوصاً در سه ماهه دوم بارداری .
– از مصرف تحریک کننده هایی مانند قهوه ( کافئین )، شکلات و غذاهای پرادویه و هر غذای دیگری که شما را اذیت می کند، بپرهیزید.
– نظر پزشک خود را در خصوص مصرف داروهای آنتی اسید معده جویا شوید.
– غذا را به آرامی و در محیط آرام ( ۶ بار در روز ) مصرف کنید.
– از خوردن غذاهای نفخ آور خودداری کنید.
– از خوردن غذاهای حجیم قبل از خواب خودداری نمایید.
– از خوردن خوابیدن به پشت خودداری کنید.
یبوست
از دیگر عارضه های دوران بارداری ، یبوست است . حاملگی ، حرکت موادغذایی را در طول دستگاه گوارش شما آهسته می سازد .
علاوه بر این ، یبوست یکی از عوارض جانبی مصرف مکمل های آهن می باشد. مصرف ناکافی فیبر و مایعات و انجام ناکافی تمرینات بدنی نیز می تواند از علل دیگر یبوست باشد.
چه باید کرد:
– به مصرف مکمل های تجویز شده ادامه دهید.
– غذاهایی که فیبر زیادی دارند را مصرف کنید.
– روزانه حداقل ۸ لیوان مایعات فاقد کافئین بنوشید تا اثرات ملین فیبر را افزایش دهد.
– انجام فعالیت منظم ورزشی باعث تحریک دستگاه گوارش می شود و حرکات منظم روده را افزایش می دهد.
– از گلابی ، آلو ، انجیر ، انگور ، زردآلو و … استفاده نمایید.
– نان سبوس دار ( مثل نان سنگک ) مصرف کنید.
– از روغن زیتون در سالاد استفاده کنید.
– استراحت و خواب کافی داشته باشید.
– میوه ها مخصوصاً میوه های خشک مانند انجیر خشک ، قیسی ، آلوی خیسانده و … و سبزیجاتی مانند کاهو، خیار و نخود سبز پخته را بیشتر مصرف نمایید.
بواسیر
بواسیر به گشاد شدن و تورم سیاهرگ های اطراف راست روده اطلاق می گردد که موجب خارش و گاهی درد شدید می شود.
هنگامی که یبوست دارید و برای اجابت مزاج به خود فشار می آورید و یا موقع زایمان، متحمل فشار می شوید بواسیر ایجاد می شود.
منبع: تبیان
تغذیه در دوران بارداری – باورهای غلط
عقاید و باورهای غلط
بارداری تغییرات احساسی و فیزیولوژیکی بسیار در خانم های ایجاد می کند. در این دوران از هر گوشه و کناری به خانم های باردار توصیه و نصیحت ارائه می شود: از طرف پزشک متخصص زایمان، دوستان و اعضای خانواده و همکاران در محل کار. حتی غریبه ها هم دست از اظهار نظر درمورد وضعیت یک خانم باردار برنمی دارند.
با این شرایط و باوجود این اطلاعات و توصیه های درست و غلط که در اکثر موارد با هم تناقض دارند (به ویژه درمورد رژیم غذایی و تغذیه) برای مادر دشوار خواهد بود که برنامه غذایی متوازن و صحیح داشته باشد. از آنجا که داشتن یک رژیم غذایی سالم یکی از مهمترین مسائلی است که یک خانم باردار برای ارتقاء وضغیت سلامت خود و فرزندش باید رعایت کند، در زیر به برخی باورهای غلط و نادرست درمورد رژیم غذایی و تغذیه خانم های باردار اشاره می کنیم، تا با دانستن این اطلاعات؛ شروعی عالی برای بارداری خود داشته باشید.
باور 1: تو باید برای دو نفر غذا بخوری.
در واقعیت، شما برای یک نفر و یک موجود خیلی خیلی کوچک غذا می خورید. اکثر خانم ها نیاز دارند که فقط 300 کالری بیشتر از کالری های مصرفی خود، استفاده کنند. این دوره، دوره افراط در غذا خوردن نیست. بارداری دوره ای است که باید در نهایت سلامت و عاقلانه غذا بخورید. اضافه وزن معمول در دوران بارداری باید بین 10 تا 15 کیلوگرم باشد؛ اما این مسئله تا حد زیادی به وزن مادر قبل از بارداری و تعداد جنین در شکم او دارد. خانمی که وزنش زیر وزن نرمال است ممکن است تا 20 کیلو هم اضافه وزن بیاورد اما خانمی که قبل از بارداری خودش اضافه وزن دارد، اضافه وزن دوران بارداری او نباید از 15 کیلو بیشتر باشد. پزشکتان باتوجه به وزن، قد و شکل بدنتان، وزن بارداری شما را تعیین خواهد کرد.
باور 2: رژیم غذایی شما باید کم کربوهیدرات و پر پروتئین باشد.
این باور امروزه در بین رژیم های غذایی شهرت و طرفداران زیادی پیدا کرده است. اما خوب است بدانید که یک رژیم پر پروتئین برای دوران بارداری به هیچ عنوان توصیه نمیشود. بر طبق هرم راهنمای موادغذایی روزانه، حبوبات، میوه جات، و سبزیجات باید بیشتر رژیم غذایی شما را به خود اختصاص دهد نه شیر و موادغذایی گوشتی. درواقع، فقط 3-2 وعده پروتئین در روز برای خانم های غیرباردار کافی است. این مقدار از پروتئین را می توان در یک عدد تخم مرغ، 100-50 گرم مرغ یا گوشت قرمز، و ½ فنجان نخودفرنگی یا لوبیا خلاصه کرد. کالری های اضافی که در دوران بارداری باید استفاده شود، باید بین هر 5 نوع ماده غذایی در هرم موادغذایی پخش شود.
باور 3: فشارخون ناشی از بارداری به خاطر مصرف نمک زیاد است.
واقعیت این است که فشار خون ناشی از بارداری به خاطر تغییرات مختلف فیزیولوژیکی در این دوران می باشد و از اینرو نباید مانند فشارخون در افراد عادی مورد درمان قرار گیرد. تعادل شرط اولیه است. بااینکه پرخوری در غذاهای پرنمک به هیچ عنوان سالم نیست، اما کاهش نمک مصرفی یا قطع آن از رژیم غذایی نیز به هیچ عنوان صحیح نیست.
باور 4: دوران بارداری بهترین زمان برای شروع مصرف اسید فولیک (ویتامین های Bکمپلکس) است.
اسید فولیک در روزها و هفته های اول شکل گیری جنین اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، توصیه می شود که خانم ها قبل از حامله شدن روزانه از یک عدد قرص مولتی ویتامین استفاده کنند تا اطمینان یابند که اسید فولیک بدنشان در دوره اولیه بارداری کافی است. علاوه بر ویتامین ها، منابع بسیار عالی از ویتامین های B کمپلکس عبارتند از: آب پرتقال، حبوبات، مرکبات، سبزیجات، آجیل.
باور 5: بهتر از بیشتر از رژیم غذایی خود، روی ویتامین ها تکیه کنید.
ویتامین ها نباید هیچگاه جایگزین رژیم غذایی شما شود. گرچه اکثر پرشک های متخصص زایمان برای بیماران خود مولتی ویتامین تجویز میکنند، این ویتامین ها فقط حکم مکمل غذایی را دارد و نمی تواند جایگزین یک رژیم غذایی سالم شود. بهترین منابع از ویتامین ها و موادمعدنی، موادغذایی طبیعی است، چون بهتر جذب میشوند.
باور 6: شیر کامل برای شما بهتر از شیر کم چرب است.
شیر کم چرب برای کلیه افراد بالای 3 سال انتخاب بهتری به شمار می رود. شیر کم چرب کلیه مواد مغذی موجود در شیر کامل را در خود دارد اما میزان کلسترول و چربی آن کمتر است. درواقع، می توان گفت که حتی کلسیم موجود در آن از شیر کامل هم بیشتر است.
داشتن یک رژیم غذایی سالم طی دوران بارداری که شامل انتخاب های عاقلانه و سالم از انواع و اقسام گروه های موادغذایی باشد، باعث می شود اضافه وزن شما در این دوران در حد نرمال باشد و وضعیت سلامت خودتان و فرزندتان تضمین شود. اگر به وضعیت غذایی خود اطمینان کافی ندارید و سوالاتی در این زمینه دارید، می توانید از پزشک های متخصص تغذیه یا پزشک خودتان سوال کنید تا شما را راهنمایی کند.
منبع: مردمان
عشق ورزی و عشق بازی 