اختلالات قاعدگی رحمی و تنظیم قاعدگی با داروی گیاهی
درد، خونریزی شدید و تعویق در این روند می تواند نشانه ای از خطر باشد.خانمی 20 ساله در دوران قاعدگی خود درد وخونریزی شدیدی داشت. پزشک به او اعلام کرد که بافتی تارگونه در رحم وی توسعه یافته که البته سرطانی نیست و باید مدتی صبر کرد و منتظر تغییر ماند…
…چند سال بعد، زمانی که درد قاعدگی وی غیر قابل تحمل شده بود مجددا از پزشک خواست که بررسی جدتی تری در این زمینه انجام دهد. که نهایتا مبتلا به اندومتروز (به وجود آمدن نابجای بافت های درون زهدانی به ویژه در تخمدان ها)تشخیص داده شد. این حالت با دردهای مزمن لگنی و احتمال ناباروری مرتبط است.
بعد از انجام دو عمل جراحی بر روی این خانم، اکنون درد قاعدگی وی قبل کنترل و تحمل پذیر تر شده است ولی او آرزو می کند که ای کاش زودتر اقدام اساسی در این رابطه صورت می گرفت، زیرا پزشک به او اعلام کرده بود که احتمال بچه دار شدن وی بسیار اندک است. او اکنون به تمام خانم ها توصیه می کند که در صورت مشاهده و احساس غیر معمول در دوران قاعدگی باید به پزشک مراجعه کرد و از پزشک خواست که خیلی جدی به بررسی مسئله بپردازند.
بسیاری از خانم ها در دوران قاعدگی، بسیاری از مسائل از قبیل خونریزی شدید، درد غیر قابل تحمل و دوره نامنظم را تجربه می کنند. اغلب این مشکلات چندان جدی نیست و اغلب بعد از مدتی از بین می رود. اما با این حال بعضی از این کسالت ها می تواند نشانه ای از خطر برای سلامتی باشد. به طور کلی وقوع قاعدگی برای زنان نشانه ای از سلامت و توانایی آنان در تخمک گذاری است و بعضی از زنان مبتلا به ناخوشی ممکن است قاعدگی نداشته باشند، زیرا بدن احساس می کند که زمان مناسبی برای بارداری نیست.
در ادامه به بعضی از مشکلات قاعدگی که می تواند نشانه ای از خطر برای سلامتی باشد اشاره می کنیم. اما در ابتدا بهتر است توضیحی راجع به حالت نرمال این چرخه داده شود و آنچه زنان را بهتر به تشخیص خطر یاری می رساند را بررسی کنیم.
وضعیت ایده آل و سالم:
چرخه قاعدگی منظم درهر زن تعریف و وضعیت منحصر به فردی خواهد داشت. به عنوان مثال سن به عنوان فاکتوری می تواند تعریف ما را راجع به این وضعیت ایده آل تحت تاثیر قرار دهد. زمانی که دختران نوجوان برای اولین بار این چرخه را تجربه می کنند ممکن است بی نظمی هایی را به مدت 1 تا 2 سال در این روند ملاحظه کنند ، تا زمانی که هورمون های جنسی متوازن گردد . مجددا چرخه قاعدگی قبل از یائسگی دچار بی نظمی خواهد شد. در این زمان سطح هورمون های تخمدان مجددا دچار نوسان می گردد و در نتیجه چرخه دچار بی نظمی می شود. با این حال در فاصله نوجوانی تا یائسگی زنان می توانند انتظار چرخه ای منظم را داشته باشند،مگر در زمان بارداری، بیماری، استرس، مصرف دارو و یا سایر مشکلات که ممکن است تغییراتی در الگو ایجاد کند. همچنین ملاحظه تغییر و تنوع در یک ماه چندان غیرمعمول نیست.
قاعدگی که بین 22 تا 40 روز اتفاق می افتد، حالتی نرمال تصور می شود. اولین روز چرخه قاعدگی با اولین روز خونریزی مهبلی حساب میگردد که البته این الگو نباید چندان تفاوت فوق العاده ای در افراد مختلف داشته باشد. یعنی اگر زنی چرخه قاعدگی 40 روزه داشته باشد و به طور ناگهانی بعد از 22 روزه قاعده شود، جای نگرانی است.چرخه باید حداکثر 5 روز دچار تعویق یا وقوع شود و نه بیشتر یا کمتر. تغییری قابل توجه می تواند نشانه ای از مشکل باشد. همچنین دوران قاعدگی بین 2 تا 8 روز طول می کشد و زمان کمتر یا بیشتر نیز قابل نگرانی است. در صورت ملاحظه این وضعیت های غیر نرمال در سه ماه متوالی ، باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.
مشکلات قاعدگی معین
بسیاری از مواقع زنانی به پزشک مراجعه می کنند و تنها مدعی وجود نوعی وضعیت غیرنرمال در چرخه قاعدگی خود هستند ولی دقیقا نمی توانند این احساس را توضیح دهند. پس بهتر است ابتدا نکات مهم در رابطه با این چرخه را از دیدگاه یک پزشک در قالب چند عبارت توضیح دهیم تا زمانی که به پزشک مراجعه می کنید، بهتر بتوانید پزشک را یاری کنید.
1- دانستن فاصله زمانی بین دو قاعدگی
2- مدت زمانی که یک قاعدگی طول می کشد.
3- مقدار خونریزی و اینکه شدیدترین خونریزی در چه روزهایی است؟
4- اگر دچار درد می شوید حالت درد را توصیف کنید و بگویید چه زمانی اتفاق می افتد یا از کجا شروع می شود؟
5- سایر علائمی که تجربه می کنید چیست؟ سردرد، کمردرد، مشکلات گوارشی، خستگی، از حال رفتن و…
6- مصرف هر گونه دارو را به پزشک گزارش دهید.
زمانی که با پزشک راجع به مشکلات قاعدگی صحبت می کنید، دادن اطلاع کافی راجع به سابقه یا پیشینه پزشکی خود و خانواده تان لازم است. هر آنچه در زندگی تان اتفاق می افتد نظیر استرس های عاطفی، رعایت رژیم غذایی خاص و یا انجام تمرینات بدنی که ممکن است چرخه قاعدگی را تحت تاثیر قرار می دهد ، به پزشک اطلاع دهید. دادن این اطلاعات به پزشک نه تنها پزشک را در تشخیص یاری می دهد بلکه خودتان نیز بهتر می توانید وضعیت نرمال و غیر نرمال بدنتان را توضیح دهید. همچنین می تواند باعث یافتن سرنخی از حاملگی ، ایجاد هوشیاری کافی نسبت به زمان باروری و زمان تخمک گذاری شود یا امکان یائسگی زودرس را معین کند.
هیچ کس مثل خود بیمار از وضعیت بدن خود اطلاع کافی ندارد. داشتن ارتباط موثر با پزشک در حفظ سلامت نقش به سزایی دارد و اگر پزشک توجه چندانی به وضعیت سلامت شما ندارد بهتر است پزشکی دیگر را جایگزین کنید. برای مسائل مربوط به قاعدگی پزشک ممکن است انجام آزمایشاتی نظیر تست لگنی، تست حاملگی و.. را توصیه کند یا نمونه خون و ادرار گرفته شود. سونوگرافی مهبلی نیز نوعی دیگر از آزمایشات در این زمینه است.
مشکلات قاعدگی رایج:
اگر تا سن 16 سالگی قاعدگی اتفاق نیافتد نیاز به توجه پزشکی وجود دارد. بسیاری از عوامل نظیر تغذیه ناسالم، مشکلات هورمونی، ورزش و استرس فوق العاده و سو تغذیه می تواند در این رابطه موثر باشد. سایر عوامل خطر، مشکلات ژنتیکی، تومور رحمی، عدم تخمک گذاری، اندام تناسلی نا سالم، مشکلات عصبی و غده هیپوفیز می باشد.
از طرف دیگر چنانچه چرخه قاعدگی منظمی داشته اید و برای یک ماه قاعدگی صورت نگیرد ممکن است حامله باشید و اگر دلیل اصلی آن حاملگی نباشد، ممکن است یکی از دلایل زیر باعث این بی نظمی و عدم قاعدگی باشد.
1- شیردهی
2- داروهای خاص مثل قرص ضد بارداری
3- یائسگی
4- استرس
5- سوتغذیه
6- افسردگی
7- کاهش وزن شدید
8- ورزش بیش از اندازه
9- بیماری طولانی مدت
10- چاقی و اضافه وزن ناگهانی
11- مشکلات هورمونی نظیر بیماری تیروئید و سندرم چند کیستی رحم(PCOS)
البته به خاطر داشته باشید که عدم قاعدگی 1 یا 2 بار در سال چندان غیر معمول نیست. اگر یک چرخه قاعدگی انجام نشود ممکن است در قاعدگی بعدی خونریزی شدیدتری داشته باشید. زیرا عدم قاعدگی باعث افزایش بافت دیواره داخل رحم شده است. اما از دست دادن بیش از 2 قاعدگی می تواند قابل توجه و نگرانی باشد. زیرا ممکن است فرد را در معرض ابتلا به سرطان رحم قرار دهد (به دلیل قرار گرفتن در معرض مقدار فراوان استروژن) و از طرفی دیگر از دست دادن یک چرخه قاعدگی بدلیل عدم استروژن، خطر پوکی استخوان را افزایش می دهد. به طور کلی قاعدگی نامنظم به معنای این است که تخمک گذاری به طور منظم اتفاق نمی افتد و این مسئله برای زنانی که قصد بارداری دارند می تواند مشکل ساز باشد.
خونریزی بین دو قاعدگی
لکه بینی در فواصل زمانی بین دو قاعدگی ممکن است نشانه ای از یک مشکل باشد. به خصوص اگر برای مدت زمان زیادی طول بکشد. لکه بینی مهبلی در دختران زیر 10 سال، در دوران بارداری و بعد از یائسگی باید مورد بررسی جدی قرار گیرد. خونریزی کم در فواصل زمانی بین دو قاعدگی می تواند به این معنا باشد که سطح پرژسترون خون به اندازه کافی نیست. زنانی که قرص ضد بارداری مصرف می کنند، اگر چنانچه به طور منظم هر روز قرص را مصرف نکنند ممکن است این وضعیت را تجربه کنند. یا ممکن است به این معنا باشد که مقدار قرص بارداری باید تنظیم شود. خونریزی یک هفته قبل از قاعدگی به این معنا است که پروژسترون به اندازه کافی بالا نیست و یا قرص ضد بارداری به اندازه کافی قوی نیست.
سایر دلایل ممکن برای خونریزی غیر نرمال مهبلی در فواصل زمانی بین دو قاعدگی عبارتند از :
1- مشکلات حاملگی
2- تخمک گذاری
3- یائسگی زودرس
4- استفاده از IUD
5- شیردهی
6- ورزش بیش از اندازه
7- بی نظمی هورمونی در ارتباط با تیروئید و دیابت
خونریزی شدید، طولانی مدت و خروج لخته
زنان ارزیابی متفاوتی از قاعدگی دارند. آنچه برای یک زن خونریزی شدید تصور می شود ممکن است برای دیگری کاملا نرمال باشد. اما زنانی که خونریزی طولانی، شدید و سرشار از لخته دارند بهتر است آزمایش آنمی یا کم خونی ناشی از فقر آهن بدهند. زیرا این زنان مستعد آنمی ناشی از فقر آهن هستند. اگر آزمایش لگنی سالانه و تست خون شش ماه یکبار را انجام می دهید نباید از داشتن خونریزی شدید و طولانی مدت چندان نگران باشید. تنها با پزشک خود راجع به شیوه کنترل این وضعیت و جلوگیری از بروز کمی خونی مشورت کنید. همچنین خارج شدن لخته در هنگام خونریزی تا حدودی نرمال است زیرا ممکن است در هنگام خواب خون جمع شده باشد و هنگام برخاستن یکدفعه خارج شود. البته به شرطه اینکه چنین حالتی برای مدت طولانی، در دوران بارداری وبین زمان دو قاعدگی رخ ندهد.
مشکلی که در این مورد وجود دارد این است که تصور زنان از مقدار خونریزی با آنچه واقعا رخ می دهد مطابقت ندارد. بعضی زنان از خونریزی شدید شکایت می کنند در حالیکه کمتر از 60 میلی لیتر خون از آنها دفع می شود و این مقدار کاملا نرمال است. با این حال تعویض تامپون (نوار بهداشتی) مملو از خون در هر ساعت می تواند نشانه ای از یک مشکل باشد. بعضی از دلایل خونریزی شدید و طولانی مدت به همراه لخته عبارتند از:
1- سرطان رحم
2- چاقی
3- مشکلات تغذیه ای
4- بافت اضافی در رحم
5- اندومتروز
6- عدم توازن هورمونی
7- مشکلات خونی
8- مصرف زیاد آسپرین
9- استفاده از روش های ضد بارداری مثل قرص ضد بارداری و IUD
درد قاعدگی
گرفتگی عضله یکی از نشانه های بارز در دوران قاعدگی است. در حقیقت 40% زنان بزرگسال دچار درد قاعدگی می شوند و در 10% موارد درد شدید چند روز اول، باعث ایجاد اختلال در عملکرد فرد می شود. داشتن احساس درد مبهم یا زوک زوک کردن در زیر شکم درست قبل از قاعدگی و یا چند روز اول نرمال است. ولی بعضی از دردهای غیر معمول ، طولانی مدت و شدید می تواند نشانه ای از مشکلات زیر باشد.
1- اندومتروز
2- بیماری التهابی لگنی
3- استفاده از IUD
4- پلیپ و فیبروئید رحمی
درد قاعدگی زمانی نگران کننده است که بدلیل شدت فوق العاده عملکرد روزانه فرد را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین اگر یک هفته یا بیشتر، قبل از قاعدگی احساس شود و اگر تا اواسط دوران قاعدگی ادامه یابد می تواند نگران کننده باشد. استفاده از داروهای مسکن نیز می تواند نشانه و سرنخی از مشکل باشد. بعضی از زنان 3 روز قبل از شروع قاعدگی شروع به خوردن مسکن می کنند و این نیاز تا 2 روز اول قاعدگی ادامه می یابد. ولی اگر مصرف مسکن یک هفته قبل از شروع قاعدگی تا یک هفته بعد از اتمام قاعدگی ادامه یابد جای نگرانی است.
منبع: ایران پرس
اختلالات رحمی
خونریزی های غیرطبیعی رحمی از دیدگاه متخصص زنان چه اهمیتی دارد؟
خونریزی های غیرطبیعی رحمی از شکایت های عمده ی بیماران مراجعه کننده به کلینیک های زنان است؛ به طوری که علت 15درصد مراجعات پزشکی را به کلینیک های زنان و 25درصد اعمال جراحی آنان را تشکیل می دهد.
خصوصیات پریود (قاعدگی) طبیعی چگونه است؟
میزان متوسط طول سیکل قاعدگی (پریود) 28 روز با متوسط زمان خونریزی 4 روز است . میزان از دست دادن خون حدود 35 میلی لیتر است (یا حدود استفاده از یک بسته یا 10 عدد نوار بهداشتی)
تعریف خونریزی غیرطبیعی رحمی چیست؟
خونریزی غیرطبیعی با خونریزی در زمان ها غیرقابل پیش بینی با خونریزی زیاد در زمان پریود قابل پیش بینی، مشخص می شود. تعاریفی که برای خونریزی های غیر طبیعی مختلف استفاده می شود در جدول زیر نشان داده شده است.
حجم خونریزی: متوسط: 35 میلی لیتر، محدوده نرمال:80 – 20 میلی لیتر، میزان غیرطبیعی: بیشتر از 80 میلی لیتر
مدت خونریزی: متوسط: 4 روز، محدوده نرمال: 8 – 1 روز، میزان غیرطبیعی: بیشتر از 8 روز
طول سیکل: متوسط: 28 روز، محدوده نرمال: 35 – 21 روز، میزان غیرطبیعی: کمتر از 21 روز بیشتر از 35 روز
به این ترتیب خونریزی های زیاد در فواصل منظم، خونریزی در فواصل دو پریود، خونریزی های طولانی و نامنظم، خونریزی با فواصل کمتر از 21 روز، خونریزی پس از یک سال از قطع پریود در اثر یائسگی یا بروز خونریزی غیرقابل پیش بینی در خانم های یائسه ای که تحت هورمون درمانی هستند ، انواع خونریزی های غیر طبیعی رحمی را شامل می شوند.
علت های خونریزی های غیرطبیعی رحمی چیست؟
خونریزی های غیرطبیعی رحمی به 2 گروه تقسیم می شوند:
اول: به دلیل بیماری های ساختمانی رحم مثل پولیپ که به دلیل افزایش ضخامت مخاط داخل رحم ایجاد می شود یا فیبروم (میوم) رحمی که تومور خوش خیم عضله جسم رحم است یا مثلا به دلیل بزرگی رحم که در اثر زایمان های متعدد ایجاد می شود یا بروز سرطان رحم که بیشتر در خانمهای بالای 50 سال و بعد از یائسگی بروز می کند.
دوم؛ خونریزی های غیرطبیعی به دلیل اختلالات هورمونی و عدم تخمک گذاری: به طوری که با وجود طبیعی بودن ساختمان رحم این خونریزی ها ایجاد می شوند و به آنها خونریزی های اختلال عملکرد رحم ( Disfunational Uterine Bleeding) می گویند.
آیا علت های خونریزی غیرطبیعی رحمی در سنین مختلف با هم فرق می کند؟ در گروه های سنی مختلف چگونه است؟ برای تشخیص و درمان چه باید کرد؟
علت های خونریزی غیرطبیعی رحمی در سنین مختلف زندگی متفاوت است. در هر دوره ی سنی از زمان تولد تا بعد از یائسگی علت ها ی مختلفی باعث خونریزی های غیرطبیعی در جنس مونث می شود. بهتر است در گروه های سنی قبل از بلوغ، دوران بلوغ، سنین باروری، سالهای قبل از یائسگی و بعد از آن این علت ها بررسی شوند.
علت های خونریزی های غیرطبیعی در دختران قبل از بلوغ: در نوزاد دختر تازه متولد شده گاهی خونریزی کمی در روزهای اولیه بعد از تولد ممکن است وجود داشته باشد که این خونریزی به دلیل قطع سطوح بالای هورمون استروژن از جفت است که در خلا ل چند روز بعد از تولد ایجاد می شود. در صورت عدم وجود توده های لگنی یا ضربه باید به والدین اطمینان داد که این علامت در خلال چند روز بعد از بین می رود. خونریزی غیرطبیعی رحمی زیر 10 سالگی در دختران نادر است. در صورت بروز چنین مواردی باید توجه داشت که آیا صفات ثانویه ی جنسی مثل رشد و تکامل سینه ها و افزایش قد وجود دارد یا خیر؟
در صورتی که با علائم رشد و تکامل صفات ثانویه جنسی همراه نباشد، باید از نظر وجود جسم خارجی داخل واژن که گاهی دختربچه ممکن است حین بازی وارد بدن خود کرده باشد یا تومورهایی که باعث خونریزی غیرطبیعی می شوند کودک معاینه شده و از نظر پزشک زنان بررسی شود. در صورتی که خونریزی در این گروه سنی به همراه رشد صفات ثانویه ی جنسی، یعنی رشد سینه ها و افزایش قد و سایر علائم باشد بلوغ زودرس محسوب می شود که ممکن است سرشتی یا به دلیل بعضی از توده های ترشح کننده ی هورمون در تخمدان یا تومورها و بیماریهای مغزی باشد که فرمان ترشح هورمون های تحریک کننده تخمدان را صادر می کنند و به بررسی تخصصی با روش های تصویربرداری از قبیل سونوگرافی شکم و لگن یا استفاده از سی تی اسکن و ام . ار . آی نیاز است.
علت های خونریزی غیرطبیعی در سنین بلوغ: در این گروه سنی خونریزی های غیرطبیعی رحمی در سالهای اولیه ی بعد از بلوغ به دلیل اختلال تخمک گذاری ناشی از عدم تکامل مغزی که تخمدان ها را تحت تأثیر قرار می دهند ایجاد می شود و سیکل های طبیعی تخمک گذاری در خلال دو تا سه سال بعد از بلوغ تثبیت می شوند . خونریزی های غیرطبیعی بعد از این زمان، یعنی دو تا سه سال بعد از بلوغ نیاز به بررسی دارند. خونریزی های غیرطبیعی رحمی به دلیل اختلالات انعقادی در این گروه سنی نادر نیست و سابقه ی خونریزی غیرطبیعی از لثه، زخم های سطحی و خونریزی طولانی بعد از بریدگی کوچک یا جراحی دندان به احتمال بروز این مساله کمک می کند که با بررسی آزمایش های خونی و انعقادی تشخیص قطعی داده می شود.
علت های خونریزی های غیرطبیعی رحمی در سنین باروری (40 – 18 سال) : شایع ترین علت خونریزی های این دوران خونریزی های ناشی از عدم تخمک گذاری و هورمون هاست که به صورت خونریزی های طولانی یا شدید به دنبال قطع یک دوره عادت (پریود) تظاهر می کند. خونریزی های ناشی از عدم تخمک گذاری ممکن است در اثر استرس روانی یا فیزیکی، تغییر در تغذیه یا افزایش یا کاهش قابل توجه وزن ایجاد شود.
در بعضی مواقع اختلالات تخمک گذاری ممکن است به دلیل اختلالات تیروئید باشد ؛ به طوری که بیماران با افزایش وزن زیاد ، خستگی ، یبوست ، ورم و ریزش مو از نظر تستهای تیروئیدی باید بررسی شوند . در بعضی از بیماران سر درد و ترشحات پستان ممکن است با اختلالات پریود و خونریزی های غیرطبیعی رحمی همراه باشد که باید از نظر هورمون های ترشح کننده شیر و همچنین از نظر مشکلات مغزی بررسی شوند .
گاهی چاقی و پرمویی به همراه اختلال تخمک گذاری و خونریزی غیرطبیعی است که به دلیل اختلال عملکرد تخمدان ها و سندرم پلی کیستیک تخمدانی بررسی می شود و بررسی هورمونی و سونوگرافی از تخمدان ها آن را مشخص می کند . در بعضی مواقع در این گروه سنی علت خونریزی غیرطبیعی بروز عوارض و مشکلاتی به همراه حاملگی هایی است که ممکن است بیمار از آن آگاه نباشد مثلا سقط ناقص یا فراموش شده ، حاملگی خارج رحمی و سایر حاملگی های غیرطبیعی ممکن است به همراه خونریزی غیرطبیعی رحمی باشد که از این نظر بیمار و پزشک باید توجه کنند.
علت های دیگر خونریزی های غیرطبیعی در دوران و سنین باروری ، خونریزی به دلیل مصرف هورمون هاست . مثلا مصرف قرص های پیشگیری از بارداری که ترکیبات هورمونی دارند در 30درصد موارد با بروز خونریزی های غیرطبیعی در اولین سیکل مصرف دارو همراه است که معمولا در بروشور قرص ها ذکر می شود .
گاهی ممکن است خونریزی به دلیل فراموش کردن یا قطع قرص به دلیل عدم تحمل آن باشد که باید خانم های مصرف کننده ی این قرص ها به آن توجه کنند ؛ علاوه بر این بعضی از روش های پیش گیری از بارداری هورمونال مثل آمپول های تزریقی سه ماه یک بار یا استفاده از کپسول های زیر پوستی هورمونی برای پیشگیری از بارداری ممکن است با خونریزی های غیرطبیعی رحمی همراه باشند . اختلالات انعقادی اگر چه بیشتر باعث خونریزی های غیرطبیعی در سنین بلوغ می شوند ؛ ولی به هر حال در این گروه سنی ممکن است در بعضی مواقع علت خونریزی باشند که البته نادر است . بعضی از عفونت های مقاربتی با التهاب دهانه ی رحم ممکن است باعث خونریزی بعد از مقاربت یا خونریزی های نامنظم شوند .
بالاخره اختلالات ساختمان رحم به دلیل میوم یا فیبروم رحمی علت دیگر خونریزی های غیرطبیعی است که معمولا در این موارد خونریزی که به صورت پریود شدید با فواصل نزدیک به هم است . اگر چه در 50درصد خانم های بالاتر از 35 سال فیبروم رحمی وجود دارد ولی معمولا بدون علامت هستند و نیازی هم به درمان نیست ؛ ولی اگر باعث خونریزی های غیرطبیعی شود به درمان نیاز دارد .
بالاخره سرطان ، علت نادری از خونریزی های غیرطبیعی رحمی خانم ها در سنین باروری است ؛ به طوری که سرطان دهانه رحم در مرحله پیشرفته باعث خونریزی های غیرطبیعی می شود که خوشبختانه امروزه با انجام تست پاپ اسمیر سالیانه ، می توان قبل از بروز مرحله ی پیشرفته سرطان دهانه ی رحمی تشخیص داده و درمان شود . 5درصد موارد سرطان جسم رحم در سنین قبل از 40 سال بروز می کند ؛ ولی به هر حال در مواردی که حالت های غیرطبیعی در معاینه و سونوگرافی وجود ندارد که خونریزی غیرطبیعی رحمی را توجیه کند و به خصوص در مواردی که با سه ماه درمان هورمونی خونریزی غیرطبیعی رحمی کنترل نمی شود و بیمار بالای سن 53 سال است انجام یک نمونه برداری ( بیوپسی ) سرپایی در کلینیک از رحم یا کورتاژ تشخیصی برای رد سرطان و یا موارد پیش سرطانی رحم توصیه می شود.
خونریزی های سنین قبل از یائسگی (50 – 40 سال) : قبل از یائسگی مانند زمان بلوغ ، شیوع دوره های بدون تخمک گذاری بیشتر است و چگونگی خونریزی در این دوران به صورت خونریزی های با فواصل کوتاه و شدت کمتر است که با علائم کمبود هورمون استروژن از جمله گر گرفتگی، خشکی مخاط واژن و اختلالات خلق و خو همراه است . معاینات لگنی و آزمایشات هورمونی به تشخیص کمک می نماید ؛ اما علت های ساختمانی خونریزی غیرطبیعی رحمی مثل فیبروم و بزرگی یکنواخت رحمی علل دیگر خونریزی های غیرطبیعی را در این دوران تشکیل می دهد که با انجام سونوگرافی می توان به آن پی برد و با تایید و تشخیص پزشک اقدام به درمان جراحی کرد .
20درصد موارد سرطان رحم در این گروه سنی دیده می شود ؛ به این دلیل هر نوع خونریزی غیرطبیعی در این گروه سنی به بررسی آسیب شناسی مخاط رحم به صورت نمونه برداری سرپایی از رحم یا کورتاژ تشخیصی در بیمارستان نیاز دارد .
خونریزی های بعد از یائسگی : خونریزی های بعد از یائسگی به خونریزی های غیرطبیعی که یک سال بعد از توقف عادت ماهیانه (پریود) ایجاد شود می گویند . هر گونه خونریزی رحمی در این گروه سنی غیرطبیعی محسوب می شود . اگر چه حدود 20درصد خونریزی های این دوران به دلیل بدخیمی دستگاه تناسلی است بیمار از این نظر باید بررسی شود . سایر علت های خونریزی های بعد از یائسگی عبارتند از : خونریزی به دلیل مصرف هورمون جانشینی در این دوران ، خونریزی ناشی از کمبود هورمون استروژن و خونریزی به دلیل افزایش مخاط رحم ( پولیپ رحم ) .
75درصد سرطان های رحمی در سنین بعد از یائسگی بروز می کنند و از این رو در تمام موارد ، خونریزی های بعد از یائسگی به بررسی بافت شناسی مخاط رحمی با انجام نمونه برداری رحمی به صورت کورتاژ تشخیصی نیاز دارد تا بر حسب نوع بیماری ، درمان انجام شود .
منبع: ماهنامه ی تخصصی دنیای سلامت شماره 32
داروی زیر با مشورت پزشک یا مشاور گیاه درمانی تجویز شود
قطره گیاهی اگنوگل
موارد مصرف : اختلالات یائسگی وگرگرفتگی ، اختلالات قاعدگی( آمنوره ثانوی ، خون ریزیهای رحمی) ، اختلالات قـبـل از قـاعـدگـی ( سـردرد ، طـپـش قـلـب ، سـرگـیـجـه ) ، درد پستان ، گالاکتوره ، نازائی به علت هایپرپرولاکتینمی ، تنظیم قاعدگی و درمان بالا بودن سطح هورمون شیرساز (پرولاکتین) و سندرم تخمدان پرکیست (نشانگان تخمدان پرکیستی PCOS)،درصورت قطع قاعدگی جهت تنظیم مجدد عادات ماهانه و درمان یائسگی زودرس،تنبلی تخمدان و فیبروم رحمی،تحریک پذیری،ناباروری، رفع کاهش میل جنسی زنان،قاعدگیهای عقب افتاده و بیماریهای رحمی،مخاط واژن، در سه ماهه اول بارداری در کسانی که به دلیل پروژسترن ناکافی سقط داشته اند مؤثربوده است،ورم های رحمی
اجزاء فرآورده : هر قرص روکش دار محتوی عصاره خشک شده میوه گیاه پنج انگشت ( Agni casti fructus ) به میزان 8/4 – 2/3 میلی گرم می باشد. معادل mg 55/0 – 5/0 اکوبین.مواد موثــره : فلاونوئیدها ( کاستیسین، پن دولتین ,کریزوفانول D ) الکالوئیدها ( ویتیسین، ایریدوایدزآکو بین و اگونوزید ). ویتکسین و ایزو ویتکسین از مهمترین فلاونهای محلول در آب هستند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم : مکانیسم اثر این فرآورده به اثبات نرسیده است ولی به نظر می رسد گیاه پنج انگشت با اثر بر محور هیپوتالاموس – هیپوفیز اثر خود را اعمال می کند . این گیاه باعث کاهش آزاد شدن FSH و افزایش آزاد شدن LH و پرولاکتین از هیپوفیز می گردد . مطالعات نشان داده است که گیاه پنج انگشت حاوی ترکیبات استروژنی نمی باشد و مستقیما بر روی تخمدانها تاثیر نمی گذارد .هورمون های FSH و LH در تولید استروژن ( هورمون جنسی زنانه ) از تخمدان ها و دوره تخمک گذاری در خانم ها موثرند. پنج انگشت مستقیماً بر روی محور هیپوتالاموس هیپوفیز اثر نموده و یک اثر استروژنی در زنان و اثر آنتی آندروژنیک بر روی مردان دارد.
آثار فارماکولوژی : گیاه پنج انگشت ، گیاهی است با خاصیت فیتواستروژنیک که درحین یائسگی بکار میرود . امروزه معلوم شده است که مواد موثره این گیاه با تاثیر روی هیپوفیز ترشح پرولاکتین را کاهش میدهد . این اثر منجر به تحریک هورمونهای گونادوتروپ FSH و LH میشود که در درمان اختلالات قاعدگی مفید است . بررسی های انجام شده توسط چندین گروه تحقیقاتی نشان داده است که عصاره این گیاه پیوند گیرنده های استروژن میشود و دارای اثر استروژنیک است . این گیاه قادر است گرگرفتگی ، احتباس مایعات ، افسردگی و دیگر علائم یائسگی را برطرف سازد . زیادی ترشح پرولاکتین ممکنست موجب تورم و درد پستان شود. مطالعات نشان داده اند که میوه گیاه پنج انگشت سطح خونی پرولاکتین را از طریق اثر روی گیرنده های دوپامین کاهش می دهد.عصاره گیاه پنج انگشت همچنین بطورمفیدی اختلال فاز لوتئینی را برطرف می سازد، این اختلال موجب کوتاه شدن دوره سیکل قاعدگی میشود که بعلت ناکافی بودن ترشح پروژسترون بوجود می آید واین حالت از کم کاری جسم زرد حاصل می گردد.
ترشح پرولاکتین از لب قدامی هیپوفیز توسط دوپامین کاهش می یابد و هورمون آزادکننده تیروکسین ( TRH) ترشح آنرا تحریک می نماید. موادموثره موجود در گیاه پنج انگشت واگونیست های صناعی دوپامین بطور قابل ملاحظه ای ترشح بازال و ترشح پرولاکتین حاصل از تحریک توسط TRH را ازسلولهای جدا شده هیپوفیز موش صحرائی مهارمی سازند.
این اثر وقفه ای را میتوان توسط یک مهار کننده گیرنده دوپامین از بین برد این خاصیت اخیر تاکید کننده اثر دوپامینرژیک گیاه پنج انگشت است مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که مواد موثره میوه پنج انگشت بطور اختصاصی پیوند گیرنده D2 دوپامین میشوند داروهائی که ترشح پرولاکتین را کاهش می دهند فاز لوتئینی سیکل قاعدگی را طولانی می نمایند. چنانچه این اثر توسط عصاره گیاه پنج انگشت به اثبات رسیده است.
هیپرپرولاکتینمی و اختلال فاز لوتئینی هردو از علل بروز سندرم پیش از قاعدگی ( PMS ) ودرد پستان دوره ای بحساب می آیند. در مطالعات بالینی، نشان داده شده است کهعصاره میوه گیاه پنج انگشت سندرم پیش قاعدگی، بخصوص التهاب و درد پستان را برطرف میسازد.
تداخل اثر : همراه با انتاگونسیت های دوپامین نباید مصرف گردد زیرا اثر آنرا کاهش می دهد.
موارد منع مصرف و نکات قابل توصیه : این دارو نباید همراه با داروهای پروژسترونی و قرصهای ضدآبستنی مصرف شود. فرآورده محتوی عصاره گیاه پنج انگشت ممکن است موجب تشدید دیسمنوره اسپاسمودیک که مربوط به PMS نباشدگردد. این اثرممکن است مربوط به اثر شروع کننده پروژسترون روی آزاد شدن پروستا گلاندین از اندومتر باشد. معهذا فرآورده گیاه پنج انگشت معمولا دردرمان دیسمنوره اسپاسمودیک همراه با PMS و دیسمنوره احتقانی مفید واقع میشود.
مقدار مصرف : روزی 1 قرص بعد از غذا، این مقدار ممکن است در چندین ماه متوالی تا بهبود علائم مرتبا حتی در زمان خونریزی ماهانه مصرف گردد. عملکرد دارو کندبوده وگاهی باید به صورت طولانی مصرف شود.برای نمونه در نازائی و عدم تخمک گذاری حداقل ۵تا۷ماه مصرف شود.درآمنوره ثانویه باید بیش از ۲سال مصرف شود.اثرات آن بعد از یک یا دو سیکل مشخص وپس از ۴تا۶ ماه به حداکثر می رسد.
برای مشکل عدم پریود:
از ۷-۵ روز قبل از شروع قاعدگی استفاده شود. یک قرص در روز و تا زمان شروع قاعدگی استفاده شود. پنج روز بعد از مصرف پریود میشوید. در صورت پریود شدن مصرف دارو قطع گردد.
برای تنظیم عادت ماهانه و کاهش حجم خونریزی:
این دارو از روز ۷-۵ قاعدگی (از زمان پاک شدن) روزانه یک عدد تا پایان سیکل قاعدگی (روز ۳۲-۲۸) مصرف و از زمان شروع مجدد خونریزی نیز دارو قطع می شود. این طریقه مصرف بایستی شش ماه ادامه پیدا کند.
مصرف در حاملگی و شیردهی : توصیه نمی گردد.
بسته بندی : دارو بصورت جعبه 30 عددی قرص یا بشکل قطره
در صورت مصرف فقط تا زمان بهبود علائم بیماری از آن استفاده کنید چون امکان خونریزی شدید قاعدگی وجود دارد.
عشق ورزی و عشق بازی 